Page 32 - Tìm Hiểu Về Trái Đất

Hang động hình thành như thế nào?

Râ't nhiều hang động là những khu du lịch nổi tiếng. Những nhũ đá,
mầm đá và trụ đá ở mọi tư thế biến hóa khôn lường trong động, những
phần động mở ra cao rộng hun hút, những đường nối quanh co khúc
khuỷu có thể đi lại được trong động v.v... Tất cả những cảnh đẹp ấy đều
để lại những ấn tượng sâu sắc cho chúng ta.
Vào lúc mói phát hiện, người ta nghiên cứu và nhận ra rằng: những
hang động, nhũ đá, mầm đá,v.v... trong động đều được hình thành do sự
lắng cặn và ăn mòn của nước. Vài chục triệu năm trước đây, cấu tạo địa
chất của một số địa phưong chủ yếu là đá có gốc muối cacbonnat; xung
quanh vùng đó lại bị nước ngầm bao phủ. Dù những lóp đá này vô cùng
vững chắc nhưng dưới tác dụng ăn mòn lâu dài của nước ngầm, trong
lóp đá vẫn dần dần hình thành các hang động. Khi nước có mang theo
bột đá quay trở lại các hang động này, do những thay đổi về nhiệt độ, áp
lực; những chất khoáng có trong nước dần dần tích tụ lại; qua quá trình
tích tụ lâu dài đã h'mh thành nên những cảnh như nhũ đá, mầm đá... mà
chúng ta còn thấy ngày nay.
Đây là kết luận được rút ra từ rất lâu trước đây. Nhưng do sự phát
triển như vũ bão của khoa học kĩ thuật hiện đại, lí luận này dần bị lí luận
"thuyết kiến tạo sinh vật" của các nhà khoa học hiện đại thay thế.
"Thuyết kiến tạo sinh vật" cho rằng: những nhũ đá, mầm đá... mà
chúng ta nhìn thấy hiện nay đều có lóp lõi là tảo, lóp ngoài được hình
thành do tác dụng của quá trình hóa thạch. Tảo là một loài thực vật
nguyên thủy xuất hiện khá sớm trên Trái đất. Giống như nhiều loài thực
vật khác, tảo cũng có khả năng quang họp và khả năng hướng sáng.
Trong quá trình sinh trưởng của mình, tảo cũng có thể thu hút và gắn kết
các phân tử bột đá nhỏ. Bản thân tảo cũng có khả năng tiết ra canxi, đồng
thòi chúng thường sống quần cư, sống hết đòi này tói đòi khác. Hon thế
nữa, những nhũ đá chúng ta phát hiện được ngày nay hầu như đều mọc
theo hướng chiếu của ánh sáng của loài tảo biển. Cấu tạo bên trong nhũ
đá củng chia thành các vùng giống như vòng sinh trưởng hàng năm của

- 3 2