Page 93 - Số Phận Của Vũ Trụ

90 CHƯƠNG 4
Sao lùn tráng đâu tiên
được biết tên là sao
Thiên Lang B, đuợc đặt
tên này vi nó là bạn
đồng hành của ngôi sao
sáng nhất bâu trời đêm,
sao Thiên Lang A. Thực
vậy, ngôi sao này sáng
đến nỗi trong suốt một
thời gian dài, sao Thiên
Lang B chẳng hè được
chú ý. Sau những cố
gắng miệt mài, cuối
cùng các nhà thiên văn
củng chụp ảnh được sao
Thiên Lang B vào năm
1863. Họ phát hiện ràng
tuy nó kém sáng đến
10.000 lân so với sao
Sao lùn trắng và sao lùn đen
Thiên Lang A nhưng lại
Các sao có thể gây hoặc béo. Những ngói sao nóng ngang bàng
gầy và nhỏ nhất có khối luợng chỉ bàng một phân (10.000 độ). Một ngồi
sao có nhũng tính chất
mười khối lượng Mặt Trời. Ngược lại những ngôi
như vậy hắn là cực ki
sao béo và lớn nhất có khối lượng bàng hàng trăm
nhỏ, chỉ nhò nhu kích
Mặt Tròi. Cái chết của một ngôi sao có thế êm dịu
thước Trái Đất. Nguôi
hay dữ dội tuỳ thuộc vào khối lượng của nó. ta gọi nó là sao lùn
Vậy số phận của Mặt Trời sẽ ra sao? Trong năm tráng. Trong những năm
tỉ năm nữa nó sẽ cạn kiệt nguồn dự trữ nhiên liệu. 1930, nhà vật li thiên
Lúc đó lực hấp dẩn nén nó lại bàng kích thước Trái văn Subrahmanyan
Đất (có bán kính khoảng 6.000 km). Mặt Trời sẽ trở Chandrasekhar nhận ra
ràng sao lùn tráng chính
thành sao lùn. Nó nóng lên vì năng lượng của
là kết quà cùa sự co sập
chuyển động co sập được chuyển thành nhiệt. Màu
lại một ngôi sao khi cạn
của nó ngả sang tráng, vi thê mà có tên “sao lùn nhiên liệu và có khối
tráng”. Mật độ của một ngôi sao bị nén như thê là luợng nhỏ hơn 1,4 lân
cực lớn: một thìa vật chất của sao lùn tráng nặng tới khối lượng Mặt Tròi.
một tấn. Cùng lúc với lòi của nó co sập lại, sao bị Lỏi cúa nhũng ngôi sao
tước đi các lớp vỏ bên ngoài. Được sao lùn tráng nhẹ này không đủ nóng
chiêu sáng, chúng sẽ sẽ tạo thành một vành đai khí và đặc để có thé đốt
cháy cacbon hay oxy.
có màu sặc sở đỏ, xanh và vàng được gọi là “tinh
Sát (lát mỏng cùa thiên
vân hành tinh” - tên gọi không chinh xác bởi vi thạch ở hình bên trái)
những tinh vân hành tinh cháng có liên quan gì đến chi được tạo ra ớ lỏi của
các hành tinh cả. Khi đó các hậu duệ của chúng ta những ngôi sao nặng
sè không còn nguồn năng lượng nữa. Sẽ đến lúc hơn rất nhiêu.