Page 60 - Số Phận Của Vũ Trụ
P. 60
58 CHƯƠNG 2
Tiếp theo là đến các thành phố, các đám thiên Tâm của đám thiên hà
hà. Các đám này, mà ta có thể đếm được vài Trinh Nữ (hình trái) là tập
nghìn, trải dài trên khoảng 60 triệu năm ánh sáng hợp một nghìn thiên hà
và bao gồm vài trăm nghìn tỉ mặt trời. cách Trái Đất 50 triệu năm
Cơ cấu tố chúc của vũ trụ khổng dừng lại ở đó. ánh sáng. Người ta tim
thăy ở đây tất cả các dạng
Đến luọt mình các đám lại tụ tập với nhau để tạo
thiên hà: bên phải, phía
thành các siêu đám. Các siêu đám này chính là
dưới là một thiên hà xoán
nhùng đô thị cùa vũ trụ và trải rộng hút tâm mát ốc, ớ giữa là hai thiên hà
trên vài trăm triệu năm ánh sáng, lưu trú tại đáy là elỉp khổng lồ, Messier 84
vài triệu ti mặt trời. Bàn thân cụm thiên hà địa (bị cát một phân) và
phương của chúng ta là một phân của “siêu đám Messier 86. Năm 1933, nhà
địa phương” có chứa chừng muời cụm và đám thiên văn học người Mi gốc
khác. Những siêu cụm này bày ra một quang cảnh Thụy Sì Friz Zwicky đà
phát hiện ra trong đám
ngoạn mục nhất: thay vì là dạng câu, khi thì chúng
thiên hà này sự hiện diện
ciia “khối lượng không
nhìn thấy được”, còn gọi là
vật chất tối. Tổng khối
lượng của đám phải gấp 10
lân tồng khối lượng của
mỗi thiên hà riêng rẽ. Thực
ra, những thiên hà này di
chuyển với tốc độ khoảng
100 km/s đối với tám của
đám, đám này sẽ phân râ ít
ra trong một ti năm nếu
tống khối lượng của đám
không đù lớn đế lực hấp
dàn giữ không cho những
thiên hà phân tán. Điêu đó
có nghĩa là nó cần có một
lượng vật chất (không nhìn
tháy được) trong môi
có dạng bánh tráng, khi thì dạng sợi dài và mảnh.
trường giữa các thiên hà
Bề dày của những chiếc bánh tráng-siêu đám này, lớn hơn 9 lần so với lượng
khoảng 40 triệu năm ánh sáng, bàng cở 1/5 đuờng vật chát trong các thiên hà!
kính của chúng. Còn nhùng siêu dám dạng sợi có Sáu mươi năm sau, vấn đẽ
thể trải qua không gian trên những khoảng cách khối luợng không nhìn thấy
hàng trăm triệu năm ánh sáng. vân luôn là một thách thức
đối với các nhà vật lí thiên
Những khoảng trống lớn của vũ trụ văn. Nó hiện diện khắp
Nhưng điều đáng ngạc nhiên hơn cả là sự khám nơi, từ những thiên hà lùn
ốm yếu nhất đến những
phá ra trong vũ trụ có những vùng trống lớn có
siêu đám thiên hà rộng
đường kính lên tới 10 triệu năm ánh sáng, hoàn
lớn nhất.