Page 11 - Sa Mạc Kì Diệu
P. 11
Sa mạc lớn nhỏ khác nhau
ở phía Bắc và phía Tầy Bắc Trung Quốc có 12 sa mạc lớn nhỏ khác nhau. Bắt
đẩu từ Hải La Nhĩ ở phía đông khu tự trị Nội Mông Cổ, kéo dài về phía Tây và Tây
Nam, qua khu tự trị dân tộc Hồi - Ninh Hạ, tỉnh Cam Túc, tỉnh Thanh Hải, thẳng
tới phía Tây của khu tự trị Duy Ngu Nhĩ - Tân Cương, có diện tích tổng cộng là
1.055.000 km^ tương đương với tổng diện tích đất canh tác của Trung Quốc.
12 sa mạc đó là: sa mạc Taklamakan, sa mạc Gurbantunggut, sa mạc Kumtag,
sa mạc bổn địa Qaidam, sa mạc Badain Jaran, sa mạc Tengger, sa mạc Ulan Buh,
sa mạc Kubuqi, vùng đất cát Maowusu, vùng đất cát Hunshandake, vùng đất cát
Hulunbeier, vùng đất cát Horqiu.
Sa mạc Taklamakan ở Tân Cương, tổng diện tích là 320 nghìn km^ nó không
chỉ là sa mạc lớn nhất của Trung Quốc, mà còn là một trong những sa mạc nổi
tiếng trên thế giới. Chính trong sa mạc này, ngoài những cát trôi ra thì còn có vô
số lòng sông cạn. Trên lòng sông còn sót lại những cây hồ dương và liễu đỏ chết
khô, hổ Hetian, hồ Keliya và hổ Niya hiện nay xuyên lẫn vào cát trôi. Vì được
cung cấp nước, cho nên ở hai bờ hổ mọc um tùm cây hồ dương, liễu đỏ và cây lau
sậy, tạo thành bụi cỏ lặp tự nhiên giữa sa mạc.
Sa mạc Gurbantunggut ở miền đông bắc Tân Cương, nhỏ hơn nhiều so với sa
mạc Taklanmakan, to bằng khoảng hai tỉnh Đài Loan. Trong sa mạc Gurbantunggut,
có những chỗ thực vật mọc tương đối rậm rạp, là nông trường cỏ mùa đông của
những người dân chăn nuôi nơi đây.
Trong sa mạc Qaidam ở phía Tây bổn địa Qaidam, Thanh Hải, bãi vùng sa
mạc ở đầy chiếm 2/3 trở lên, diện tích cát trôi khoảng 2 vạn km^.
Sa mạc Maoniaosu từ Yikezhaomeng của Nội Mông đến Shanbeishulin. ở đó
có các loại cảnh quan tự nhiên khác nhau, cát trôi, cồn cát cố định và nửa cố định
đan xen với nhau. Các loại hổ ao với tính chất khác nhau trong sa mạc có rất
nhiều, hồ nước ngọt có nhiều ở phía Nam và phía Đông Nam, hồ nước mặn có
nhiều ở phía Tây Bắc, nhưng phía Tây Nam lại có nhiều bãi muối.
Sa mạc Ulan Buh ở phía Đông Bắc Bayannur League của Nội Mông, diện tích
không lớn, lại không ngừng di chuyển về hướng Đông Nam, đe dọa đồng ruộng
và những tuyến đường giao thông.
11