Page 172 - Những Điều Lạ Em Muốn Biết

TINH VÂN, TINH ĐOÀN LÀ GÌ?

Thuật “ngữ tinh” vân dùng để chỉ thiên thể
trông giốhg như một đám mây mù ỏ trên trời, cả
thảy có hai loại hình.
Trong loại hình thứ nhất có tinh đoàn lốn tới
200 tỉ hằng tinh, gồm cả Mặt Tròi chúng ta trong
sô" đó; có chất khí và bụi vũ trụ trong hệ Ngân hà
nhò nhận đưỢc ánh sáng sao gần đấy chiếu vào
mà phát sáng, như tinh vân lón của chòm sao
Liệp Hộ (tinh vân tán quang). Ngoài ra còn có
những tinh vân mò tôi không phát sáng.
Loại hình thứ hai; Trước kia ngưòi ta gọi
thiên thể giống như hệ Ngân Hà là "tinh vân". Vì nó cách chúng ta vô
cùng xa cho nên trông rất yếu ốt. Ví dụ như "tinh vân lổn" của chòm
Tiên Nữ mà theo con sô' tính toán mối nhất, ở cách chúng ta 2,4 triệu
năm ánh sáng.
Thuật ngữ tinh đoàn dùng để chỉ tập đoàn hằng tinh hình thành
nên do sự tụ tập cùng nhau trong một vùng không gian cực nhỏ của
các hằng tinh, có sô' lượng từ vài chục cho đến hàng vạn trỏ lên. Tinh
đoàn có từ vài chục đến vài trăm hằng tinh tụ tập nhau lại một cách
không qui tắc gọi là tinh đoàn lưa thưa. Tinh đoàn có từ hàng vạn
hằng tinh tụ tập dày đặc thành hình cầu gọi là tinh đoàn hình cầu.

MẶT TRỜI SẼ NHỎ ĐI CHĂNG?

Vài chục năm trước đây người ta từng cho
rằng, các hằng tinh như Mặt Trồi... là do chất khí
ngưng kết lại mà thành. Chúng đang co nhỏ lại
dần dần, dùng nhiệt năng sinh ra khi co nhỏ lại
để phát ra ánh sáng.
Nhưng, sau khi con ngưòi hiểu rõ được một
sự thật là các vì sao dựa vào lực nguyên tử để
phát sáng thì luận thuyết trưốc đấy bị lật nhào.
Vài tỉ năm về trưốc, khi Mặt Trời vừa mối trong khí quyến vũ trụ
ra chào đòi, ánh sáng của nó quả thực có mạnh hơn bây giò, chói hơn
bây giò. Nhưng từ đó đến nay đưòng kính và độ chói của Mặt Trời hầu
như không biến đổi lớn cho lắm. ước tính trong vài tỉ năm nữa cũng
sẽ chẳng có sự biến đổi lổn nào đâu.