Page 44 - Những Công Chúa Nổi Tiếng Của Các Triều Đại Việt Nam

. N húng Cõng chúa n ổ i tiếng của các Triều đại Việc Nam 45

cụ sửa lại cổ miếu, cử người trông nom đèn nhang.
Phật Nguyệt đặt ở đấy một đồn quân gọi là đồn Gò Voi.
Phật Nguyệt lại cho đào một con ngòi từ Yển vào
Thanh Cù gọi là ngòi CỄii để tíện việc đi lại.
Với dã tâm xâm lược nước ta, nhà Héin lại sai Mã
Viện đem đội quân hùng mạnh sang xâm chiếm nước
ta. Sông Thao là đường uến quân chiến lược của Mã
Viện uến đánh Bạch Hạc, vì thế y giao cho phó soái Lưu
Long tiến theo đường này. Phật Nguyệt chống cự với
Lưu Long ở mạưi ngược sông Thao nhiều ữận đẫm máu,
giặc bị kìm chân không xuôi về Nam được. Ngày mồng
mười tháng hai năm Quý Mão, Lưu Long dùng kế phục
quân đang đêm bao vây phá vỡ đại đồn của Phật
Nguyệt. Phật Nguyệt tả xung hữu đột thoát được vòng
vây, chạy tlieo bờ sông một thôi đường, ngoảnh lại quân
tướng không còn c ú , sau lưng lửa bốc rực ừời, giặc lại
chận đánh ở phía trước. Phật Nguyệt kêu to một tiếng,
phóng ngỊía xuống sông. Dòng sông bỗng chốc sôi réo
lên cuồn cuộn, tạo thành những vòng nước xoáy lớn
như những cánh tay cửa tliiên sử hùng ca của dân tộc
đón chào bà“'. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy rất
nhiều di vật như mũi tên đồng dưới lòng sông tại cầu
Kiều (cây cầu bắc qua biên giới hai nước Việt - Trung)
được cho là của đội quân bà Đinh Phật Nguyệt.
Các triều đại phong kiến nhà Lê, nhà Nguyễn đều
có những đạo sắc phong cho bà. Ngôi đình làng Vũ Ẻn
thờ bà là Nhân Thần.

Phật Nguyệt công chúa là một ngurVi con gái anh hùng của sông Thao, vì
bất bình trước cánh lầm than của nhân dân mà tuốt gưưm đứng dậy, kiên
tri mưu trí, thu phục đuực hào kiệt, làm nên được công trạng hiển hách.