Page 38 - Những Công Chúa Nổi Tiếng Của Các Triều Đại Việt Nam

N hũng C ông chúa n ổ i tiếng của các Triều đại V iệt Nam 39

mưa về tới Hương Nộn. Tới đây, Xuân Nương thả ngựa,
lần tới cửa chùa, ngồi nghỉ một lúc rồi lần bước khắp
sau chùa, bồi hồi tưởng nhớ. Lần tới bờ sông Xuân
Nương tự nói: “Ta không muốn tử tiết ở nơi cung sở để
xác lọt được vào tay giặc và làm tan rã chí ba quân.
Nay sức ta đã hết, xin một chết để báo ơn vua đền nỢ
niíớc. Hồn ta muôn đời không tan, nguyện sẽ phù hộ
cho dân cho nước”. Nói đoạn nàng gieo mình xuống
dòng sông Thao cuồn cuộn trôi...'"
về sau, mọi ngiíời lập đền thờ bà tại xã Hương Nha
và Hương Nộn, một nơi trước kia là đại bản doanh,
còn một nơi là những phút lâm chung của bà. Bà được
tôn là thần Thành hoàng của cả hai xã.
Lễ hội hàng năm ở đây đều được tổ chức trọng thể.
ở Hương Nha có làm cỗ chay để tưởng nhớ những
ngày trước kia bà Xuân Nương khổ công luyện tập
cùng quân sĩ. Lại có các trò chơi đánh vật, kéo co và
hát đối đáp, cùng là để nhớ sự tập luyện và vui chơi
của quân sĩ trong một thuở xa xưa...
Miếu thờ Xuân Nương ở Hương Nha có hai câu đối
như sau :
‘■yểu điệu phù Trưng trung quán nhật”
“Quật cường cự Hán tiết lăng sương".
(Đại ý: Người yểu điệu phù vua Trưng, lòng trung
tranh sáng với mặt trời. Quật cường cự với giặc Hán,
khí tìết thắng cả thời gian).

Noi Xuân Nưong gieo mình, theo truyền thuyết, hôm sau mối đùn lên
thành gò, nhân dân gọi đấy tà mộ Xuân Nưong. Năm ngày sau khi
Xuân Nutmg tử tiết, ngày 20 tháng hai, đồn trại Huong Nha bị giặc phá,
các thần quan đéu tử tiết.