Page 65 - Những bài Làm Văn 12

thân. Nhưng muốn có tự do, thì trước hết phải nắm vững quy luật của cuộc
sống. Mà muốn nhận thức được bản chất cuộc sống thì con người bắt buộc
phải có trí tuệ, đạo đức và niềm tin to lớn vào bản thân. Muốn có được trí tuệ,
chỉ có một con đường duy nhất là học tập, học tập không ngừng để nâng cao
trình độ chuyên môn nói riêng và trình độ hiểu biết nói chung. Khổng Tử nhận
xét: Bể học không bờ, vì kiến thức nhân loại tích luỹ qua mấy ngàn năm là vô
biên, vô tận. Người có học khác xa người không có học: Ngọc bất trác, bất
thành khí, nhân bất học, bất tri lí (Ngọc không mài không sáng, người không
học không biết đâu là lí lẽ, đúng sai).
Người có trí tuệ nhận thức rất rõ về mặt mạnh, mặt yếu của bản thân, về
quyền lợi và nghĩa vụ đối với gia đình, xã hội. Họ hiểu được ý nghĩa phong
phú của cuộc sống muôn màu muôn vẻ, do đó mà đời sống tinh thần, vật chất
được nâng cao, mỏ rộng. Họ biết cách làm cho cuộc đời mình trở nên tốt đẹp
như mong muốn. Sự thành đạt sẽ mang lại niềm vui và hạnh phúc to lớn cho
con người. Còn gì sung sướng hơn một phi công thành thạo điều khiển chiếc
máy bay chỏ mấy trăm hành khách bay trên bầu trời thênh thang của Tổ
quốc. Còn gì hạnh phúc hơn một bác sĩ sau ca phẫu thuật phức tạp đã cứu
sống được bệnh nhân. Còn gì đáng tự hào hơn một nhà khoa học đã phát
minh, sáng chế ra những công trình đem lại lợi ích to lớn cho nhân dân, đất
nước. Còn gì vinh dự hơn một sinh viên được nhận bằng tốt nghiệp thủ khoa
sau những năm miệt mài học tập ở trường Đại học. Còn gì hân hoan hơn một
ca sĩ được khán giả vỗ tay nhiệt liệt sau bài hát làm say đắm lòng người. Còn
gì thích thú hơn một người giỏi ngoại ngữ đi du lịch nước ngoài mà nghe được,
nói được tiếng nói của dân bản xứ... Đúng như Lê-nin nói: “ Biết thêm một
ngoại ngữ là sống thêm một cuộc đời”. Tất cả những thứ đó đều là kết quả

của một quá trình rèn luyện lâu dài để có được tri tuệ và đạo đức.
Trái lại, những người không phát triển cao về trí tuệ và đạo đức thì cuộc
sống của họ trở nên thụ động và họ luôn cảm thấy gò bó, phụ thuộc vào
người khác. Thật đáng buồn cho những người không biết xử lí thế nào cho
đúng trước các tình huống phức tạp của cuộc sống vì trình độ hiểu biết, trình
độ học vấn thấp kém. Thật xấu hổ cho những người đi đường vượt đèn đỏ vì
không biết luật hay cố tình vi phạm luật, hoặc những kẻ cứ “vô tư” xả rác ra
đường, nói chuyện, văng tục ầm ĩ nơi công cộng... Đó là những người kém
văn hoá, văn minh do trình độ học vấn và trí tuệ thấp.

64