Page 58 - Làng Khoa Bảng

(1595). Theo văn bia Quô"c Tử giám thì đây là khoa
Tiến sĩ thứ 5 đời Trung Hưng, một khoa thi lớn, sĩ tử
về Bộ Lễ dự thi có trên 3.000 người, nhưng chỉ lâ'y đậu
có 6 người (trong đó có hai vị Hoàng giáp là Nguyễn
N hật Tráng và Nguyễn Thực). Nguyễn Nhật Tráng
làm quan tới chức Đô cấp sự trung, Tá lý công thần,
Đặc tiến Kim tử Vinh lộc đại phu. ở Trung Kính
Thượng trước đây có ngôi miếu thờ ông gọi là Quán
ông Nghè.

Theo chính sử, năm Canh Tý, niên hiệu Thuận
Đức (1600), khi Phan N gạn và Bùi Văn Khuê làm
phản, Vua Lê Kính Tông phải quay về Thanh Hoá,
N guyễn N hật Tráng xin về quê chăm sóc cha mẹ.
Vì bị coi là trái lệnh vua, không theo xa giá nên ông
bị giết. Sau vua nghĩ lại, thâ'y Nguyễn N hật Tráng
bị giết oan, lâ'y làm thương tiếc, truy phong là Tá lý
công thần.
Theo gia phả và lưu truyền dân gian thì ông bị
giết vì một lần, ông dâng sớ xin về thăm mẹ ô"m.
Trong triều có kẻ ghen ghét ông nên được dịp tâu
rằng, ông tự tiện bỏ về nhà.
Vua nôi giận, ra lệnh cho m ột tổ"p lính đuổi
theo đ ể bắt. Khi N guyễn N hật Tráng về đến bờ
sông Tô Lịch, giáp cánh đồng làng Trung Kính
Thượng, thấy toán lính chạy lại với tấm biển "Tiền
trảm hậu tấu", biết chuyện không lành, bèn rút
gươm tự vẫn. Lát sau, lại có viên tướng phi ngựa
đến truyền lệnh của vua không được chém ông vờ
đã tìm thây tờ sớ xin phép nghỉ của ông thì đã

57