Page 556 - Không Phải Huyền Thoại
P. 556
5 5 5
“Cái ngay thằng tối cao giống như quanh co.
Cái khéo léo tối cao giống như vụng về.
Sự hùng biện tối cao giống như ngọng nghịu ”.
Quân đội ta ngay từ khi xuất hiện trong những trận đánh những ữận
đầu tiên ở Cao Bằng thời kỳ tiền khỏi nghĩa tại Cao Bằng sau ngày thành
lập 22 tháng 12 năm 1944, đã được nhà sử học Pháp Philippe Devillers
nhận xét như sau trong cuốn "Lịch sử Việt Nam": "Trong khoảng thòi
gian tháng IP'’, những ữận đáiứi mói của Việt Minh vào các đồn binh
Phai Khắt, Nà Ngần, Đồng Mu, Quảng Uyên. Những trận đánh này
nhằm mục đích thu vũ khí và tác động đến tũìh thần dân chúng, nhưng
theo một báo cáo của Pháp, đã được thực thi 'với một kỹ thuật hoàn hảo,
bừih tĩhh và có phương pháp', 'bộ đội Việt Mữứi đã được điểu khiển
bằng những chỉ huy hiểu biết nghiêm túc về chiến ữanh du kích, và
ngưòi thừa hàrửi được giáo dục tốt, có kỷ luật và rất gan góc''^>".
Bigeard, chỉ huy Tiểu đoàn Dù 6 lê dương, Phó chỉ huy Tnmg tâm
của tập đoàn cứ điểm, được coi là một nhân vật huyền thoại ữong hàng
ngũ lê dương Pháp, sau khi bị bắt ở Điện Biên Phủ về, trở thành Bộ
trưởng Quốc phòng Pháp. Trong chiến dịch, Bigeard đã ữực tiếp chiến
đấu rất quyết liệt vói ta trên đồi Cl, ữên cánh đồng phía tây và trên sân
bay. Khi được nhà sử học người Anh Peter Macdonald đề nghị đánh giá
về bộ đội Việt Nam, Bigeard đã lửiận xét: "Họ can đảm, thẳng thắn,
thông nũnh, chăm chỉ." ông ta nói thêm với một sự xúc động chần
thành: "Người Việt Nam yêu chúng tôi và chúng tôi, những người Pháp,
yêu họ. Một ngày nào đó, chiing tôi sẽ cưới nhau"f^t
1. Tác giả lầm. Đây là tháng 12 năm 1944. (Chú thích của người viết).
2. “Histoiredu VietNam". Phílippe Devlllers. Edítlons du Seuil. Paris. 1952.
3. GIAP, les deux guerres d'lndochine. Peter Macdonald. Xuất bản tại Pháp năm 1992. Trlch chương:
Bản Tổng kết.