Page 105 - Hỏi Đáp Về Quyền Con Người
P. 105
khác với các cơ chế khác, chủ thể đưa các tranh chấp về
quyền con người ra Tòa án Công lý quốc tế giải quyết phải
là các quốc gia thành viên Liên hỢp quốc (chứ không thể
là các cá nhân, nhóm cá nhân, tổ chức quốc tế, tổ chức phi
chính phủ...) Thêm vào đó, việc xử lý tranh chấp bởi Tòa án
Công lý quốc tế được dựa trên cơ sở tranh tụng giữa các bên
có liên quan trước phiên tòa, trong khi việc xử lý các tình
huông vể quyền con người bởi Đại hội đồng Liên hỢp quốc
và Hội đồng Bảo an của Liên hỢp quốc dựa trên cơ sở thảo
luận và biểu quyết trong tập thể các thành viên của hai cơ
quan này.
Thông thường, các vụ việc chỉ đưa ra Tòa án Công lý
quốc tế giải quyết nếu được cả hai bên tranh chấp đồng ý.
Ngoài ra, Tòa án Công lý quốc tế có thẩm quyền thụ lý các
vụ việc trong hai tình huông sau: (i) Khi hai bên tranh chấp
đã chấp nhận thẩm quyền của Tòa án đưỢc giải quyết các
tranh chấp liên quan đến việc thực hiện một điều ước quốc
tế mà cả hai bên là thành viên; (ii) Khi cả hai bên tranh
chấp đã tuyên bố chấp thuận “điều khoản lựa chọn” ở
Điểu 36 Quy chế của Tòa án mà trao quyền cho Tòa án giải
quyết các tranh chấp trong việc áp dụng luật pháp quốc tế.
Hiện tại có 16 (trên tổng sô^ hơn 30 điều ước quốc tế về
quyền con người) có quy định việc một nước thành viên có
thể đệ trình lên Tòa án Công lý quốc tế yêu cầu giải quyết
các tranh chấp của nưốc mình với các quốc gia thành viên
khác, liên quan đến việc giải thích, áp dụng hoặc tuân thủ
các điều ước đó. Trên thực tế, đã có một sô' vụ tranh chấp và
các vấn đề phức tạp về quyền con người được đưa ra trước
105