Page 93 - Hỏi Đáp Về Cộng Đồng Kinh Tế ASEAN
P. 93
Phần 2: Thông tin hội nhập theo các mảng
phát triển xuất khẩu hồ tiêu lớn nhất, xuất khẩu gạo và cà
phê thứ nhì thế giới song Việt Nam mới chỉ tham gia vào quy
trình tạo ra giá trị ở hoạt động sản xuất như thu gom và sơ
chế để xuất khẩu. Có thể trong thời điểm hiện nay, việc đóng
góp vào chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu dựa vào nguồn lao
động rẻ và tài nguyên dồi dào là một lựa chọn khả thi để các
doanh nghiệp Việt Nam học hỏi kinh nghiệm và công nghệ,
nhưng trong tương lai gần các doanh nghiệp Việt Nam cần
thay đổi quan điểm và dần thay đổi chiến lược để có thể tạo
ra các sản phẩm thương hiệu riêng, tham gia vào các công
đoạn có giá trị cao hơn trong chuỗi giá trị khu vực.
FDI vào Việt Nam hiện nay tập trung chủ yếu ở lĩnh vực
công nghiệp chế biến, chế tạo và chỉ thực hiện các công đoạn
thấp nhất trong chuỗi giá trị khu vực do Việt Nam có lợi
thế về lao động giá rẻ và tài nguyên thiên nhiên. Theo thời
gian, các lợi thế này có thể chuyển tiếp sang các nước khác
trong tiểu vùng như Campuchia, Lào và Myanmar khiến Việt
Nam mất lợi thế cạnh tranh trong giai đoạn thấp của mạng/
chuỗi. Trong khi đó, Việt Nam lại chưa có đủ điều kiện để
tham gia vào các vị trí cao hơn.
Chất lượng và năng suất lao động của Việt Nam còn
thấp so với một số nước trong khu vực. Theo đánh giá của
tổ chức lao động quốc tế ILO (2014), năng suất lao động
của Việt Nam thuộc nhóm thấp nhất châu Á với chưa đến
20% lực lượng lao động được đào tạo chuyên môn và có
93