Page 15 - Hồ Chí Minh Tiểu Sử

dần hiểu được thời cuộc và sự day dứt của các
bậc cha chú trước cảnh nưỏc mất. nhà tan.
Trong những người mà ông sắc thường gặp gỡ
có ông Phan Bội Châu. Giông như nhiều nhà
Nho yêu nước lúc bấy giờ, Phan Bội Châu cũng
day dứt trước hiện tình dất nước và sô" phận

của dân tộc. Con người nhiệt huyết ấy trong lúc
rưỢu say vẫn thường ngâm hai câu thơ của
Viên Mai:
"Mỗi phạn hất vong duy trúc hạch,
Lập thân tối hạ thị văn chương".
Nghĩa là:
"Mỗi bữa (ăn) không quên ghi sử sách,
Lập thân hèn nhát ấy (là) văn chương".
Câu thơ đã tác động nhiều đến Nguyễn Tât
Thành và góp phần định hướng cho người thiếu
niên sớm có hoài bão lớn.

Lớn dần lên, càng đi vào cuộc sông của
người dân địa phương, Nguyễn Tất Thành càng
thâ"m thìa thân phận cùng khô của người dân
mâ"t nước. Đó là nạn th u ế khóa nặng nề cùng
với việc nhân dân bị bắt làm phu xây dựng
đường trong tỉnh, làm đường từ cửa Rào, đi
Xiêng Khoảng (Lào) nơi rừng thiêng nưóc độc.

15