Page 51 - Hai Bà Trưng

công. Quân ta chông lại anh dũng, nhưng sức yếu, sau
tướng quân Thi Bằng đã ngã ngựa giữa trận tiền.
Nàng Xuân mặc áo chiến nam trang, kéo quân ra trả
thù. Song lúc đó nàng đã có thai năm tháng, ngồi trên
mình ngựa chiến đấu ròng rã từ sáng đến trưa. Cự
địch liên miên với nhiều tướng giặc, sức khoẻ yếu dần.
Một lưỡi gươm vút tới làm đứt một mảnh áo giáp của
nàng. Giặc thấy là tướng đàn bà, liền xoay chước cởi
trần ra, ùa vào hò hét như phường điên dại. Nàng
Xuân vừa giận vừa thẹn, đánh mở một đường máu rút
ra. Quân sỹ phù nàng chạy đến bến Nam 'Cường thì
nàng bị động thai và kiệt sức. Tạm nghỉ một đêm, biết
sức đã kiệt nàng Xuân dặn dò tướng sỹ rồi một mình
vượt gió mưa về chùa Hương Nộn, gieo mình xuống
dòng sông Thao tử tiết.
Nhân dân thương xót, lập đền thờ nàng tại các xã
Hương Nộn, Hương Nha, hàng năm mở hội. Hội Hương
Nha làm cỗ chay diễn trò, trình nghề, đánh vật, kéo
quân và đôì đáp. Hội ở Hương Nộn có hát xoan. Dân
địa phơng kiêng chữ Xuân để kính trọng thần.

Thần đã phù trỢ quân Lam Sơn đánh giặc Minh,
Lê Lợi phong nàng Xuân là Đệ bát vị Đông Cung Công
Chúa.

Bát Nan Công Chúa

Xã Phương Lâu, thuộc huyện Phù Ninh, tỉnh Vĩnh
Phú ngày nay, xưa kia là một trang ắp dưối thời đại
vua Hùng, ông bà Vũ Chất và Hoàng Thị Mẫn là*người
hiền lành nhân đức, chuyên nghề làm thuốc. Sinh đưỢc

52