Page 147 - Hai Bà Trưng

hát, một kép đệm đàn dây và một người am hiểu nghệ
thuật ca trù điểm trống chầu. Người cầm chầu thưồng là
các bậc tai mắt hoặc khoa cử trong hàng tổng. Các nhà
nho làm thd cho đào nương hát để mọi người thưởng
thức và bình phẩm qua tiếng trống chầu...
Trên đây là toàn bộ chương trình hát chèo tàu thay
đổi trong một ngày đêm. Ngày hội còn có nhiều trò
khác; đánh tổ tôm điếm, tam cúc điếm, leo dây múa rốì,
hát chèo, nơi trình bày bách nghệ, trai gái hát đốì đáp
tỏ tình, đánh đu, đánh vật, thổi cơm thi... Ai thích trò
gì xem trò đó. Suốt trong thời gian hội không lúc nào
ngót tiếng ca hát. Nhưng chương trình diễn xưống
chính thức của ngày hội vẫn phải theo quy định: buổi
sáng hát múa nghi thức, buổi chiều hát lễ trình, tối hát
bỏ bộ và hát ca trù.
Nguồn gốc của tục lệ hát múa "Tàu tượng" được
giải thích qua truyền thuyết ghi trong tập "truyền kỳ"
mà một cụ già (cụ đồ Nghĩa) 86 tuổi, tính đến\ năm
1963, còn giữ được như sau: "Khi bà Trưng Trắc, Trưng
Nhị nổi lên đánh đuổi quân nhà Hán, làm vua đưỢc ba
năm thì Mã Viện đem quân sang. Trong thời gian giao
chiến với Mã Viện, Hai Bà kéo quân qua kẻ Gốĩ lên
vùng Hát Môn lập căn cứ địa. Thuyền bè đi lại trên
sông Nhuệ và sông Hồng rỢp bóng nước toàn nữ quân,
nữ tướng - Quân bộ toàn voi. Sau khi Hai Bà hoá ở
sông Hát, nhân dân ái mộ hai vỊ nữ anh hùng, đã lập
đền thò. Từ đó về sau, đời đời tiếp nối nhau hương khói
tưởng vọng. Và để nhố đến cảnh tượng kéo quân qua

148