Page 58 - Đinh Tiên Hoàng

Nhà vua ra lệnh xây dựng đô mới, đắp thành đào hào,
làm cung điện. Bấy giờ Gia Khánh có một hệ thống núi đá
vôi phát triển thành những dải núi hiểm trở bao bọc xung
quanh một vùng đất bằng, rộng lớn, ngay bên bờ phía
đông nam sông Hoàng Long. Vùng đất này được nhà vua
chọn làm khu vực kinh thành Hoa Lư.

Thế đất Hoa Lư tuyệt đẹp. Núi cao bao quanh gần như
kín ba mặt tây, nam và đông, tạo nên những bức tường cao
vô cùng kiên cố. Phía bắc và phía đông bắc ít núi, lại có con
sông Hoàng Long án ngữ như một hào ngoài. Sông Hoàng
Long là con sông lớn bắt nguồn từ vùng rừng núi Hòa Bình,
Nho Quan chảy ra sông Đáy, lại là con đường giao thông
thuận tiện từ kinh thành ra bắc vào nam. Từ Hoa Lư còn có
nhiều con đường len lỏi trong vùng, qua những ngách núi
cheo leo để đi sâu vào vùng núi hoặc vào phía nam.
Chọn Hoa Lư làm kinh thành, chỉ cần xây nối một số
đoạn ngắn các khoảng trống giữa hai quả núi là có một
công sự khép kín vô cùng kiên cố mà không phải tốn nhiều
công sức. Thành Hoa Lư có dáng hình độc đáo, có đầy đủ
tính chất kiên cố, hiểm trở của một công trình quân sự, lại
thêm tính kỳ vĩ, hữu tình của một thắng cảnh. -
Thành Hoa Lư có rất nhiều cổng bộ để đi vào, bên
cạnh đó còn có cổng thủy do sông Sào Khê chảy xuyên qua
thành. Mười đoạn tường thành nhân tạo đã nối những
ngọn núi, dải núi đá vôi tạo nên hai vòng thành khép kín
sát cạnh nhau, được gọi là thành ngoài - thành Đông và
thành trong - thành Tây, với diện tích hơn 300 hécta.
Thành Đông rộng khoảng 140 ha, nằm ở phía đông có 5
đoạn tường thành nối các dây núi tạo nên vòng thành
khép kín.

59