Page 625 - Di Tích Lịch Sử

tin, dân làng Hoà Tú hết sức vui mừng và quyết định xây dựng ngôi đình để thỉnh sắc
phong vể thờ. Sắc phong này được các bậc tiền hiển, hậu hiền có chức vị trong Ban Hội
đình nối tiếp luân phiên cất giữ cho đến ngày nay.
Vê' sau, phía dưới ngôi chánh điện có thờ vị anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực.
Sau năm 1940, đình còn thờ các đổng chí lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Nam Kì ở làng
Hoà Tú.
Tại làng Hoà Tú, nơi nổ ra khởi nghĩa Nam Kì vào ngày 23/11/1940, do đổng chí
Văn Ngọc Chính - Bí thư chi bộ lãnh đạo đã giành được thắng lợi. Lẩn đẩu tiên, cờ đỏ
sao vàng tung bay trên nóc nhà Việc làng Hoà Tú. Sau Nam Kì khởi nghĩa năm 1940,
đình Hoà Tú đã bị thực dân Pháp san bằng. Nhân dân làng Hoà Tú lại chung tay xây
dựng lại ngôi đình. Qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đình
Hoà Tú là căn cứ địa cách mạng nên hứng chịu nhiều bom đạn và bị phá hủy rất nhiểu.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, đình Hoà Tú được trùng tu vài lần,
nhưng lẩn trùng tu lớn nhất là vào năm 2010, với tổng số kinh phí 390.000.000 đổng.
Ngôi đình gồm ba gian song song (chữ tam), bố trí theo hướng đông bắc, tây nam,
cổng đình nhìn ra hướng đông bắc. Mái đình lợp ngói âm dương. Trong đình, từ cột
kèo, bài vị, bệ thờ, liễn đối đều được chạm trổ khéo léo tinh vi. Gian đầu là nhà võ ca,
gian giữa là nhà khách, gian sau là điện thờ thần, có hai đẩu hổi là hai máng hình tam
giác dựng đứng trên đầu mái, được xây kín bằng gạch trát xi măng và không có trang
trí. Hai mái còn lại ở trước và sau có độ nghiêng 30°.
Cách kết cấu vì kèo tương đối đơn giản. Dưới mỗi góc mái có ba nhánh kèo
nghiêng gác từ đẩu ba cột góc vòng ngoài đi vào giao nhau tại đầu cột to ở góc trong
tương ứng. Dưới hai thanh kèo ngoài là hai xà nách ngang xuất phát từ hai đẩu cột, hai
bên góc ngoài đi vào và giao nhau thẳng góc tại một điểm trên thân cột to góc trong
cách chân cột 3,3m. Toàn bộ khung sườn đình được đúc bằng xi măng, cốt thép. Thậm
chí, để giữ độ bển vững lầu dài cho di tích, người ta đã xây dựng ngôi đình toàn bằng
vật liệu nặng.
Trên nóc của gian nhà võ ca dọc theo đòn dong là tượng hai con rổng chẩu mặt
nguyệt được đúc tròn bằng xi măng, cốt thép, trang trí bằng sơn dầu, mỗi con dài
l,2m, rồng trong tư thế lượn cong (hình yên ngựa), sừng ngắn, vi lưng và đuôi ngắn,
mặt dữ tợn.
Phẩn trang trí nội thất của gian điện thờ được đơn giản hoá rất nhiểu so với một
ngôi đình chính thống. Bệ thờ thần giữa điện là một khối hình hộp, cao 0,9m, xây bằng
gạch trát xi măng gắn liển vào bức vách xây nối giữa hai thần cột tròn to bên trong,
trên vách giữa bệ treo một bảng nển đỏ gắn chữ Thần bằng gỗ sơn dẩu nhũ vàng, đổ
thờ là một bộ tam sư gồm một bình gốm cắm hương và hai chân nến bằng gỗ hai bên,
hình tượng hai con hạc cưỡi lưng quy được vẽ bằng sơn dẩu trực tiếp lên mặt trước
của bệ thờ thân.
Hai bên góc trong của điện thờ là hai bệ thờ khác đổng dạng nhưng nhỏ hơn bệ
thờ thần, bên trái thờ đổng chí Vần Ngọc Chính (có ảnh chân dung) và các liệt sĩ hi
sinh trong cuộc khởi nghĩa Hoà Tú năm 1940, bệ bên góc phải thờ các liệt sĩ và nhân

Một số w tíclt lịclt svf - VẮM VioÁ Vlêt NAm
C 634 >