Page 475 - Di Tích Lịch Sử

nhà tìi đầu tiên của thực dân Pháp thiết lập ở Việt Nam. Thực dân Pháp đặt chân lên Côn
Đảo ngày 23/11/1861. Với “nhãn quan cáo già” của một tên thực dân như thủy sư đô đốc
Bonard, Côn Đảo chmh là một nơi lí tưởng để xây dựng một nhà tù vì nó ở giữa mênh
mông sóng nước, cách đất hển hàng trăm hải lí. Để có nơi giam giữ số tù nhân ngày càng
đông, thực dân Pháp đã bắt đầu cho xây dựng các trại giam (gọi là banh). Từ năm 1862
đến 1941, lần lượt các Banh I, Banh II, Banh III và Banh phụ của Baiứi III đã ra đời. Đó
là những khu nhà được xây kiên cố bằng gạch đá nằm khuất sau 4 bức tường cao, trên có
cắm mảnh chai và chăng dây thép gai hoàn toàn cách biệt với đời sống bên ngoài. Cùng với
việc xây dựng các trại giam, thực dân Pháp cũng lập các sở tù như: sở vôi, sở muối, sở củi,
sở lưới, sở tiêu, sở rẫy... để khai thác, bóc lột sức lao động của những người tù. Đến năm
1955, thiếu tá Aloise Blank bàn giao nhà tù Côn Đảo lại cho chúứi quyển ngụy quyển Sài
Gòn, chấm dứt gân một thế kỉ tội ác của thực dần Pháp.
Từ đó, chúih quyển Mỹ ngụy tiếp tục duy trì chế độ nhà tù mà thực dân Pháp để lại ở
Côn Đảo. Ngoài việc sửa chữa, cải tạo lại hệ thổng trại giam có từ thời Pháp, từ năm 1962
đến năm 1971, Mỹ ngụy xây dựng thêm Trại V, Trại VI, Trại VII, Trại VIII. Ngoài ra, chúng
còn xây dựng nhiều trại giam phụ tại các sở tù để sẵn sàng giam giữ, đàn áp những người
tù lao động chống đối. Có thể nói trong vòng 20 năm (1955 - 1975), Mỹ ngụy đã tăng quy
mô nhà tù lên 8 trại giam, mỗi trại rộng khoảng lO.OOOm^, có tường đá bao quanh, 6 dãy
chuồng cọp và 45 xà lim. Ngoài khu vực các trại, Mỹ nguy vẫn duy trì hàng chục sở tù như
sở đập đá, sở lò vôi, sở rẫy là nơi người tù phải lao động khổ sai. Các tù nhân Côn Đảo
đã nói rằng nếu như Côn Đảo thời Pháp thuộc là “địa ngục trân gian” thì Côn Đảo dưới
chính quyền Mỹ ngụy đã trở thành “địa ngục trong địa ngục”. Trải qua 113 năm, hết Pháp
lại đến Mỹ ngụy, Côn Đảo đã biến thành một nhà tù khét tiếng, từng giam cầm hàng chục
vạn người yêu nước Việt Nam, trong đó có hàng vạn người con ưu tú của Tổ quốc đã ngã
xuống vì nến độc lập tự do của đất nước.
Trong hệ thống nhà tù Côn Đảo, chuồng cọp được coi là nơi khủng khiếp nhất Chuồng
cọp có hai khu, mỏi khu có 60 chuồng và 30 hầm đá, giam giữ ttên 400 người. Có thời kì, các
khu chuổng cọp nhốt cả hàng ngàn người. Cứ năm người bị nhốt vào một chuổng bể ngang
l,45m, dài 2,5m. Ản, ngủ, tiểu tiện cũng chung một chỗ. Các tù nhân phải thay phiên nhau kẻ
ngổi, người nằm. Đêm ngủ phải thay phiên nhau kẻ thức, người ngủ, phải thường xuyên nằm
chổng lên nhau như “cá mòi xếp hộp”. Người nào đã bị đưa vào chuồng cọp thì coi như cái chết
đã cận kể. Tù nhân vào đây khoảng ba tháng thường sẽ chết vì bị xiểng chân, bị tra tấn, bị bỏ đói.
Ngoài chuổng cọp, ở đây còn nhiều hình thức giam giữ vô nhân đạo khác, trong đó tiêu
biểu là giam biệt lập trong chuổng bò. Những trại này vốn được xây dựng để nuôi heo, bò
sau này được sử dụng để làm trại tù, nhưng vẫn có một phần tiếp tục để nuôi súc vật nhằm
ngụy trang cho những kiểu tra tấn rùng rỢn.
Dưới chế độ tàn bạo của nhà tù, khoảng 22.000 người Việt Nam đã chết và khoảng
2.000 người đã được chôn cất tại Nghĩa trang Hàng Dương nơi đây. Nhà tù Côn Đảo là nơi
giam giữ và đày đọa những chiến sĩ cách mạng Việt Nam, nhưng những người tù cộng sản
đã biến nơi đây thành trường học hun đúc tinh thân vô sản, đưa cách mạng Việt Nam đến
ngày thắng lợi cuối cùng.

Một tố b1 tìcVi lịcli sử ~ VẲM VioẮ Việt Nikm
( 4 8 3 )