Page 199 - Di Tích Danh Thắng Tuyên Quang
P. 199
DI TÍCH, DANH THANG TUYÊN QUANG
núi đá như Ngũ Hành Sơn, chạy song song với dãy
Tam Đảo.
Từ bẳc xuống nam, khoảng yên ngựa giữa hai ngọn
liền kề có hang thông từ đông sang tây. Đứng ở những vị
trí khác nhau, vào buổi ban mai hay lúc chiều hôm thấy
núi có hình khác nhau. Khi thì giống vũ nữ Áp-sa-ra, có
lúc lại giống tháp Chàm cổ kính. Ba ngọn núi tiếp theo
thấp dần về phía nam. Ngọn núi cao nhất có động lớn
rất đẹp. Động ở giữa lòng núi, hai cửa khá rộng. Từ xa
xưa cư dân lấy đó làm chùa gọi là chùa Thiện. Sát trần
phía đông có một khoảng rộng thông thiên, ánh sáng
trời chiếu vào rạng rỡ. Trần và vách động có nhiều nhũ
đá hình dạng kỳ thú, tiên ông, Phật bà ,vú tiên, rồng
bay, phượng múa, màu sắc lung linh huyền ảo. Đáy
động có con suối nông trong suốt đến đáy. Tài liệu
khảo cổ học cho biết trên vách động có tranh của người
nguyên thuỷ. Tranh này được sao chép, lưu trữ tại Viễn
Đông bác cổ (Bảo tàng Lịch sử ngày nay).
Lễ hội chùa Thiện vào các ngày 6 tháng giêng và 8
tháng tư lễ Phật Đản.
Đốc học Đặng Xuân Bảng, Án sát Nguyễn Văn
Bân đều có thơ vịnh động Thiện Ke.
Thiện Kế cũng là vùng đất có lịch sử lâu đời. Năm
196