Page 179 - Dạt Dào Sông Nước
P. 179
Tên Hồ Gươm hay Hồ Hoàn Kiếm xuất hiện từ thời
Lê gắn liền với sự tích vua Lê Thái Tổ. Khi dựng cờ khởi
nghĩa, Bình Định Vương được thần ban cho một thanh
gươm báu, trên chuôi có khắc hai chữ "Thuận Thiên".
Có được gươm báu, Lê Lợi đã lãnh đạo cuộc kháng chiến
trường kì 10 năm cho đến khi quét sạch giặc Minh ra khỏi
bờ cõi. Lê Lợi lên ngôi lấy niên hiệu là Thuận Thiên. Một
hôm, nhà vua ngồi thuyền du ngoạn trên hồ Lục Thủy thì
thấy Rùa Vàng nổi lên bám theo thuyền rồng đòi lại kiếm
báu. Khi nhà vua đưa kiếm trả lại, Rùa ngậm lấy và lặn đi
mất. Từ đó hồ được gọi là Hồ Hoàn Kiếm (trả gươm), hay
gọi tắt là Hồ Gươm.
Thời vua Lê - chúa Trịnh, vua và hoàng tộc vẫn sống
trong hoàng thành; chúa Trịnh xây phủ chúa xung quanh
Hồ Gươm. Nhiều công trình của phủ chúa nổi tiếng xa hoa,
như lầu Ngũ Long, Thường Trì Cung - cung điện ngầm ở
phía nam hồ...
Chúa Trịnh ngăn hồ làm hai: hồ Tả Vọng và hồ Hữu
Vọng. Hồ HCỉư Vọng được dùng để duyệt thủy quân. Đến
thời vua Tự Đức nhà Nguyễn, hồ Hữu Vọng mang tên hồ
Thủy Quân, hồ Tả Vọng mang tên Hồ Hoàn Kiếm.
Năm 1884, sau khi xâm chiếm nước ta, chính quyền
Pháp cho lấp hồ Thủy Quân để mở mang đô thị Hà Nội mới.
178
