Page 167 - Dạt Dào Sông Nước
P. 167
của vùng đất Quảng Ngãi. Nước sông Trà bốn mùa tưới
nhuần cho đồng ruộng trồng lúa, khoai, mía, đậu hai bên
dòng sông. Khi chưa có công trình thủy lợi, trên sông Trà có
những bánh xe nước đồ sộ đưa nước lên bờ.
Dòng sông Trà cũng rất dồi dào tôm cá, đặc biệt có
những loài đặc sản như cá bống, cá thài bai, cá don thơm
ngon nổi tiếng.
Danh sĩ Nguyễn Cư Trinh (1716 - 1767) khi làm tuần
vũ Quảng Ngãi đã sáng tác Quảng Ngãi Thập cảnh bằng chữ
Nôm (về sau các thi sĩ khác bể sung thành Thập nhị cảnh).
Trong mười thấng cảnh ấy có bốh cảnh gắn với sông Trà:
- Long đầu hí thủy: núi Long Đầu nằm cạnh cầu Trà Khúc
như một đầu rồng giỡn sóng sông Trà.
- Thiên Ẩn niêm hà: Núi vuông chằn chặn nằm sát ngay
bên mặt sông, tựa như "chiếc ấn trời đóng trên sông".
- Hà Nhai vãn độ: Bến đò Hà Nhai vào nhữtig buổi chiều
tà, khi ánh dương đỏ trên rặng Thạch Bích phía tây soi bóng
những con thuyền lờ lũng qua sông, làm cho lòng người buồn
man mác.
- Cổ Lũy cô thôn: Núi Phú Thọ và thôn cổ Lũy nằm ỗ địa
phận xã Nghĩa Phú, huyện Tư Nghĩa. Núi Phú Thọ còn có tên
là núi Đá Đen, trên núi là quần thể phế tích cung điện, đền
tháp và thành quách Chămpa. Tương truyền Nguyễn Cư Trinh
khi trông về xổm Mồ Côi của nhũng người dân chài đơn độc
bên Cửa Đại, đã đặt tên là cổ Luỹ cô thôn.
166