Page 203 - Danh Nhân Đất Việt
P. 203
2. Q uyết tâm chông Pháp
Thời kỳ đầu
Năm 16 tuổi, Hoàng Hoa Thám tham gia khởi
nghĩa của Đại Trận (1870-1875). Khi Pháp chiếm
Bắc Ninh (tháng 3 năm 1884) thì Hoàng Hoa
Thám gia nhập nghĩa binh của Trần Quang Loan,
lãnh binh Bắc Ninh. Năm 1885, ông tham gia
khởi nghĩa của Cai Kinh (Hoàng Đình Kinh) ở
Lạng Giang (1882-1888). Sau khi Cai Kinh chết,
ông đứng dưối cò của nghĩa quân Lương Văn Nắm
(tức Để Nắm) và trở thành một tưóng lĩnh có tài.
Tháng 4 năm 1892, Đề Nắm bị thủ hạ Đề Sặt
sát hại và Hoàng Hoa Thám trở thành thủ lĩnh
tôi cao của phong trào Yên Thế. Đề Thám tiếp tục
hoạt động, lập căn cứ ở Yên Thê và trở thành thủ
lĩnh danh tiếng nhảt của phong trào nông dân
chông Pháp với biệt danh "Hùm xám Yên Thế".
Trong gần 30 năm lãnh đạo đã tổ chức đánh
nhiều trận, tiêu biểu là các trận ở thung lũng Hô"
Chuối (tháng 12 năm 1890) và Đồng Hom (tháng
2 năm 1892).
Trong ba năm (1893-1895), quân Pháp đã tập
trung lực lượng để đàn áp cuộc khởi nghĩa Yên
Thê, Pháp không từ một thủ đoạn nào, từ phủ dụ
204 /tíỉân 1 / ỉệ t