Page 156 - Danh Nhân Đất Việt
P. 156
lại tôn làm Linh nhân Hoàng thái hậu, cùng coi
việc nước.
Ý Lan rấ t chăm lo đến việc mở mang dân trí,
bà khuyên khích việc học hành, tổ chức các khoa
thi để chọn nhân tài cho đất nước. Bà ban hành
nhiều chính sách tiến bộ như chuộc nô tì, tha
cung nữ, giảm tô thuế, cấm giết trâu bò để
khuyến khích việc nông tang.
Nguyên phi còn là một người rất am hiểu và
mộ đạo Phật. Bà thường du ngoạn khắp nơi, tìm
những cảnh đẹp để dựng tháp, xây chùa. Nguyên
phi còn tổ chức những cuộc họp m ặt các bậc kỳ lão
để đàm đạo về đạo Phật. Có thể nói, bà là một
trong những người có công truyền bá đạo Phật
vào nước ta.
Y Lan sáng tác không nhiều, hiện chỉ còn lại
một bài kệ ngắn, phát biểu quan điểm về hai
phạm trù quan trọng của triết học Phật giáo, đó
là "sắc" và "không". Bài kệ rất súc tích, chứng tỏ
sự hiểu biết sâu sắc của tác giả về Thiền, quan
điểm của bà cũng rất uyển chuyển, bà cho rằng cả
"sắc" và "không" đều hiện hữu trong nhau, cái nọ
là mầm mống của cái kia. Bài kệ như sau;
Sắc thị không, không tức sắc
Không thị sắc, sắc tức không.
157