Page 156 - Danh Nhân Đất Việt
P. 156

lại  tôn  làm  Linh  nhân  Hoàng  thái  hậu,  cùng  coi

    việc nước.
         Ý  Lan rấ t  chăm  lo  đến  việc  mở  mang  dân  trí,

    bà  khuyên  khích  việc  học  hành,  tổ chức  các  khoa
    thi  để  chọn  nhân  tài  cho  đất  nước.  Bà  ban  hành
    nhiều  chính  sách  tiến  bộ  như  chuộc  nô  tì,  tha
    cung  nữ,  giảm  tô  thuế,  cấm  giết  trâu  bò  để

    khuyến khích việc nông tang.
         Nguyên  phi  còn  là  một  người  rất  am  hiểu  và
    mộ  đạo  Phật.  Bà  thường  du  ngoạn  khắp  nơi,  tìm

    những cảnh  đẹp  để  dựng  tháp,  xây chùa.  Nguyên
    phi còn tổ chức những cuộc họp  m ặt các bậc kỳ lão
    để  đàm  đạo  về  đạo  Phật.  Có  thể  nói,  bà  là  một
    trong  những  người  có  công  truyền  bá  đạo  Phật
    vào nước ta.

         Y Lan  sáng tác  không nhiều,  hiện  chỉ  còn  lại
    một  bài  kệ  ngắn,  phát  biểu  quan  điểm  về  hai
    phạm  trù  quan  trọng  của  triết  học  Phật  giáo,  đó

    là  "sắc"  và  "không".  Bài  kệ  rất  súc  tích,  chứng  tỏ
    sự  hiểu  biết  sâu  sắc  của  tác  giả  về  Thiền,  quan
    điểm của bà cũng rất uyển chuyển, bà cho rằng cả
    "sắc"  và  "không"  đều  hiện  hữu  trong nhau,  cái  nọ

    là mầm mống của cái kia.  Bài kệ như sau;
                Sắc thị không,  không tức sắc

                Không thị sắc,  sắc tức không.


                                                           157
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161