Page 105 - Con Hỏi Bố Mẹ Trả Lời

Can hãi bá mi? trỏ lừi

đất nhỏ hơn xảy ra trước hay sau lần động đất chính; những trận

này được gọi là dư chấn. Nhiều trận động đất, đặc biệt là những
trận xảy ra dưới đáy biển, có thể gây ra sóng thần, hoặc có thể vì
đáy biển bị biến dạng hay vì đất lở dưới đáy biển. Thang đo độ
động đất được Charles Francis Richter đề xuất vào năm 1935.
Những số đo này được đo bằng một địa chấn kế đặt cách xa nơi

động đất lOOkm. Báo chí không chuyên môn về khoa học thường
nói ra độ lớn động đất "theo thang Richter". Tuy nhiên, phần nhiều
độ lớn được tính ngày nay thực sự là tính toán theo thang độ lớn
mô men, tại vì thang Richter cũ hơn và không thích hợp với các độ

lớn hơn 6,8. Trung tâm Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) không sử
dụng thang này đối với các trận động đất có cường độ nhỏ hơn 3,5.
Thang Richter là một thang mở và không có giới hạn tối đa. Trong
thực tế, những trận động đất có độ Richter lớn hơn hoặc bằng 9 là
những trận động đất kinh khủng. Thí dụ trận động đất tại Chile

ngày 22 tháng 5 năm 1960 với độ Richter bằng 9,5. Từ trước đến nay
những trận làm thiệt mạng trên 1 vạn người gồm có: Năm 1556 tại
Thiểm Tây, Trung Quốc - 830.000 người; Năm 1755 tại Lisboa, Bồ
Đào Nha - 80.000 người; Năm 1857 tại Napoli, Ý -11.000 người; Năm

1906 tại Valparaiso, Chile - 20.000 người; Năm 1908 tại Messina, Ý -
70.000 người; Năm 1920 tại Ninh Hạ, Cam Túc, Trung Quốc - 200.000
người; Năm 1923 tại Kanto, Nhật Bản -143.000 người; N ăm l927 tại
Thanh Hải, Trung Quốc - 200.000 người; Năm 1939 tại Erzincan, Thổ
Nhĩ Kỳ - 32.777 người; Năm 1970 tại Peru - 66.000 người; Năm 1976

tại Guatemala - 23.000 người; Năm 1976 tại Đường Sơn, Trung Quốc
- 242.419 người; Năm 1988 tại Spitak, Armenia - 25.000 người; Năm
1999 tại Izmit, Thổ Nhĩ Kỳ -17.118 người; Năm 2001 tại Gujarat, Ấn
Độ - 20.085 người; Năm 2004 tại bờ biển Sumatra - 238.106 người;

Năm 2008 tại Tứ Xuyên, Trung Quốc - 379.481 người... Tại Việt Nam
những trận động đất dữ dội là rất hiếm. Việt Nam từng ghi nhận 2

( ị ^ 0 6