Page 96 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

Tại các tỉnh thuộc khu vực miền núi phía Bắc nước ta tình hình nhiễm

HIV/AIDS cũng đang có xu hướng không ngừng gia tăng trong những năm gần

đây. Tại Yên Bái, tốc độ lây nhiễm HIV năm sau cao gần gấp đôi với năm trước:

năm 2001 có 73 trường hợp, năm 2002 có 133 và 9 tháng đầu năm 2005 con số

đã là 327 trường hợp. Tại Bắc Kạn: nếu nàm 1998 chỉ phát hiện có 2 trường hợp

thì đến ngày 31 tháng 12 nàm 2005 sô" người nhiễm HIV luỹ tích đã lên tới 825.

Đặc biệt nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy (NCMT) đã xuất

hiện hầu hết ở các khu vực trên thế giới. Trong khi ở các nưóc phát triển dịch

phát triển ở thập niên 80 và có xu hưỏng giảm dần ở thập niên 90, thì tại các

nước đang phát triển dịch có chiều hướng gia tăng chưa thấy thời điểm dừng. Tỉ

lệ nhiễm HIV của NCMT chiếm 70% tại Trung Quốc (2001), 63% tại Myanmar

(2000), 80% tại Manipur - Ấn Độ (2000) và 50,8% tại Việt Nam (2003) trên tống

số trường hợp nhiễm HIV của mỗi quốc gia này. Ở Việt Nam, hình thái lây

truyền HIV chủ yếu qua đưòng tiêm chích ma túy. Tỉ lệ nhiễm HIV trong nhóm

NCMT có chiều hướng ngày một gia tăng: 13,4% năm 1997 đến năm 2003 đã

là 29,3%.

Liên hiệp quốc đã tổng kết 10 chiến lược thành công trong công tác phòng

chống HIV/AIDS. Một trong những chiến lược đó là xét nghiệm tư vấn tự

nguyện mà bài học điển hình là Uganda đã đẩy lùi tỉ lệ nhiễm HIV từ 21,1%

(năm 1991) xuống 6,4% (năm 2001). Xét nghiệm tư vấn tự nguyện không chỉ

đóng vai trò quan trọng trong dự phòng mà còn là điểm vào của những quyết

định thành công cho nhiều hoạt động phòng chống HIV trong đó có cả chương

trình điều trị kháng virus (ARV) cho người nhiễm HIV sắp được triển khai ỏ các

nưốc đang phát triển.

Tư vấn, xét nghiệm, chăm sóc HIV/AIDS là những can thiệp có liên quan

với nhau được kết nối nhằm đảm bảo cho những ngưòi nhiễm HIV và những

người có nguy cơ cao nhiễm HIV có khả năng tiếp cận được xét nghiệm HIV. Có

thể biết được sớm về tình trạng nhiễm HIV của bản thân, nhận được tư vấn dự

phòng HIV có chất lượng nhằm làm giảm nguy cơ nhiễm hoặc lây truyền HIV

và tiếp cận được với các dịch vụ y tế, dự phòng và hỗ trợ tâm lý thích hợp. Tuy

nhiên tùy theo các giai đoạn nhiễm HIV/AIDS mà vai trò của tư vấn, xét

nghiệm, chăm sóc HIV/AIDS trong từng giai đoạn có sự khác nhau:

- Thời kỳ nhiễm trùng tiên phát: Tư vấn để người có hành vi nguy cơ tự

nguyện đi xét nghiệm, thay đổi hành vi, tư vấn tiếp cận dịch vụ quản lý

chăm sócnhiem H ĨV/AIDs.

- Thời kỳ nhiễm trùng không triệu chứng: Tư vấn về diễn biến tự nhiên

của bệnh, các chiều hướng phát triển bệnh, các thuốc điều trị và rèn luyện

sức khoẻ, các phương pháp phòng lây nhiễm cho gia đình.

- Thời kỳ nhiễm trùng dai dẳng: Tư vấn vế dinh dưỡng, phát hiện sốm và

điểu trị nhiễm trùng cơ hội (NTCH), tư vấn theo dõi diễn biến lâm sàng và

cận lâm sàng và tư vấn tiếp cận điều trị ARV và hỗ trợ tinh thần.

96