Page 5 - Chăm Sóc Sức Khoẻ Bằng Y Học Cổ Truyền

hay còn gọi là “Tinh khí”. Đê phân biệt tác dụng
của khí ở các bộ phận thuận lợi cho việc thuyết
minh người ta chia ra khí ở ngực (phế) gọi là tông
khí, khí ở trung tâm (tỳ vị) gọi là Trung khí, ở hạ
tiêu (thận mệnh) có 2 khí là chân âm, chân dương
còn có khí ở phần biểu gọi là Vệ khí.
- Hai là về phương diện bệnh lý: chỉ những hiện
tượng bệnh lý của các tạng sau khi mắc bệnh: như
bệnh can thì thấy hông đầy, bụng dưởi trướng gọi
là “can khí”. Vị bệnh biểu hiện là ăn vào thì đầy,
trung quản đầy tức gọi là “vị bệnh”....
- Ba là về phương diện tà bệnh như trong lục
dâm, hàn tà, thấp tà cũng gọi là “hàn khí” “thấp
khí”...
Phương pháp bổ khí chỉ dùng cho những chứng
hậu khuy tổn ỏ loại thứ nhất.
Phê chủ điều khí toàn thân, vị chủ trung khí,
khí của hậu thiên, bổ khí phải chú ý đến 2 kinh
phê và tỳ nhưng bô trung khí là thường dùng nhất.
Khí và huyết có quan hệ mật thiết với nhau, thuốc
bổ khí thường kết hợp với thuốc bố huyết. Khí
thuổc dương cho nên khi khí hư còn phải dùng
thuõc phù dung. Thuốc bổ khí dễ gây nên ưng trệ,
nên trung tiểu có đàm thấp thì không dùng.
Nhưng khi cần cũng có thể vừa bổ khí vừa hóa
đàm và lý thấp. Nếu khí hư không vận hóa được
gây nên đầy trướng thì phải lý khí (tắc nhân, tắc
dụng).

6