Page 130 - Bửu Ngôn Du Lịch 3 Miền

BẮC NINH, ĐỀN ĐÔ # 1 2 9
Bí Mật Của Nhà Vua
Con ai đem bỏ chùa này?
A Di Dà Phật, con thầy thầy nuôi.
Đứa bé sơ sinh bị bỏ trước cổng chùa trong câu ca trên là vua Lý
Thái Tổ sau này. Theo chính sử, mẹ vua họ Phạm, đi chơi chùa Tiêu
Sơn ở vùng cổ Pháp (Đình Bảng bây giờ), giao hợp với thần nhân
mà sinh ra vua. Bà giao con lại cho sU Lý Khánh Vân (tương truyền
lá em sư Vạn Hạnh) nuôi dưỡng trong chùa, và được sư đặt tên là Lý
Công Uẩn. Hậu thế thi hướng su nghi ngờ rằng cha nhà vua là sư
Vạn Hạnh, một thiền sư rất uy tín, và người có công hỗ trỢ cho Điện
tiến Chỉ huy sU Lý Công uẩn được được lên ngôi vua.
Ngày nay, gần kể ngay Đinh Bảng và Đền Đô còn nhiều đền chùa
liên quan đến sự kiện trên. Chùa Quỳnh Lâm (hay chùa Kim Đài) có
tượng bà Phạm Thị Ngà (mẹ vua) và tượng sư Lý Khánh Vân. Chùa
Cổ Pháp kề quốc lộ 1, tương truyền là nơi Lý Công uẩn trải qua thời
trai trẻ. Chùa còn có tên chùa Dặn (hay Rặn, theo nghĩa rặn đẻ), vì
tương truyền bà Ngà sinh con ỏ chùa này. Cũng kế quốc lộ 1 có chùa
Tiêu Sơn, nơi bà Ngà gặp ‘nhân thần’. Tại đây có tượng sư Vạn
Hạnh và tấm bia có 4 chữ ‘Lý Gia linh thạch’, đánh dấu nơi phát tích
nhà Lý.

Đền Đõ
Đền Đô chỉ cách Đình Bảng mấy trăm mét. Làng Đình Bảng
nguyên có tên là làng cổ Pháp, và là quê của các vua Lý. Đền
còn gọi là đền Lý Bát Đế, là Thái Miếu thờ 8 vị vua triều Lý.
Chữ Đô có thể mang nghĩa là ‘kinh đô’, một ngôi đền trung tâm
thời Lý. Kiểu thức hiện nay bắt đầu từ đợt xây dựng lại đời Lê,
đầu thế kỷ 17.
Trong chiến tranh với Pháp, ngôi đền bị phá huỷ hoàn toàn.
Đến nàm 1989, dân làng Đình Bảng bắt đầu xây dựng lại theo
đúng mẫu xưa, khôi phục lại một ngôi đền lớn và đẹp. Chính
điện đặt tượng 8 vị vua triều Lý. Bên cạnh chính điện có đền
Vua Bà, đặt tượng 7 vị hoàng hậu. Bà vợ vị vua cuôl cùng Lý
Huệ Tông bị ép tái giá với Trần Thủ Độ nên không được thờ.