Page 12 - Bửu Ngôn Du Lịch 3 Miền

12
Thăng Long Xưa
Chúng ta thử làm một du khách đến thăm Hà Nội cách nay 300
năm. Lúc này đang là thời vua Lê, chúa Trịnh. Cái tên Hà Nội
chưa có, mà gọi là Trung Đô, Đông Đô, hay Thăng Long. Tên
thông dụng là Kẻ Chợ.
Điều ngạc nhiên nhất là sông và hổ khắp nơi. Đời sống sông
nước nhộn nhịp. Trên sông Hổng, đủ loại thuyền, thuyền nang,
thuyền mành, thuyền thoi, thuyền sông, thuyền biển, cả những
thuyền chiến với hàng trăm tay chèo.
Chúng ta cũng sẽ đi thuyền. Từ sông Hổng, thuyền vào hố
Hoàn Kiếm dễ dàng. Một hổ Hoàn Kiếm với diện tích gấp mấy
lần hồ bây giờ. Trên bờ hồ là những cơ quan đầu não của Trung
Đô, gồm Vương Phủ của chúa Trịnh, phủ Phụng Thiên, phủ
huyện Thọ xương, các căn cứ hải quân. Riêng Vương Phủ là cả
một toà thành.
Trở ra lại sông Hồng, chúng ta đi tiếp ngược sông một đoạn,
vào sông Tô Lịch. Đoạn sông này bây giờ không còn, thời Pháp
đã lấp, cửa sông là chỗ đường Chợ Gạo, Hàng Buồm ngày nay.
Nhưng bấy giờ đây là trung tâm thương mãi của kinh kỳ. Trên bờ
sông, đền Bạch Mã, và chợ Bạch Mã kế bên, tấp nập, nếu đúng
ngày chợ phiên thì không có cả chỗ neo thuyền. Những dãy nhà
tranh thấp, chen vài nhà mái ngói, nhưng cũng có đủ cả các
quán cao lâu, hàng thuốc bắc... Vài người Hoa, tóc tết đuôi
sam.
Lên thuyền, đi dạo 36 phố phường, Phố cũng đơn sơ, nhà
tranh nhiều, người đa phẩn toàn áo nâu. Đến Hàng Bạc để đổi ít
tiền lẻ. Ra Hàng Đào mua ít nhiễu, lụa. Ghé Hàng Bát mua ít đồ
sành Bát Tràng. Hay ra Mã Vỹ mua mũ quan, hia. Các cô bán
hàng, tóc bỏ đuôi gà, răng đen, mời trầu, ổ đây, từ chối miếng
trẩu là vô cùng bất nhã.
Xuống thuyền, đi ngược sông Tô Lịch. Con đường sông này là
đại lộ chính của Kẻ Chợ. Ghé thăm Trấn Võ quán với ngôi tượng
đổng to lớn. Đi dọc bờ thành Thăng Long. Ngang Bưởi, trung
tâm sản xuất giấy, the, lụa. Con sông tỏa nhánh đi khắp nơi.