Page 107 - Bửu Ngôn Du Lịch 3 Miền

106 • CHÙA HƯƠNG

Thuyền cặp vào bến chùa Thiên Trù, nghĩa là Bếp Trời. Bếp
Trời bây giờ dày đặc hàng quán, đậm màu tục lụy. Đúng điệu
nhất là vào quán gọi món bê thui, chấm tương Cự Đà. Và món
canh rau sắng. Rau sắng nhưng không phải là rau, mà là cây gỗ,
cao vài mét, chỉ mọc trong vùng núi đá vôi. Rau sắng là những
lá non, nấu csmh rất ngọt nước. Không muốn ăn cơm thì bánh
trái cũng rất sẵn, như bánh cáy Thái Bình, chè lam, bánh mè...
bán đầy ở các hàng quán.
Chùa Thiên Trù có từ thời nào không ai rõ. Có một tấm
bia Chính Hoà ghi năm thứ bảy, 1686, có vị hoà thượng vào ‘mở
mang cõi Phật’. Trong thế kỷ 19, 20, đã là một ngôi chùa lớn,
toà ngang dãy dọc. Năm 1947 chùa bị quân Pháp đốt trụi. Nay
được xây dựng lại rất quy mô, vẫn còn đây đó vài di tích cổ.
Chùa Tiên Sơn kế bên chùa Thiên Trù. Chùa cũng có động.
Cửa động có bài thơ của chúa Trịnh Sâm, đề năm Canh Dần,
1770. Trong chùa có năm pho tượng đá trắng, năm người trong
gia đình bà chúa Ba, là Phật Bà, bố, mẹ, chị Cả, chị Hai.
Động Đại Binh, đi theo một nhánh rẽ, cách chùa Thiên
Trù 700m, cũng leo vài cái dốc núi. Động này trước kia là càn
cứ của nghĩa quân cần Vương chống Pháp.
Chừa Hỉnh Bổng chếch sau chùa Thiên Trù, trên núi cao,
và cũng có một động nhỏ. Đứng trên Hĩnh Bồng nhìn xuống
thấy thung lũng, đồng lúa mở rộng.
Chùa Giải Oan, nằm trên sườn núi, có giếng nước thiên
nhiên. Tương truyền là nơi Bà Chúa Ba tắm giải oan trước khi
vào cõi Phật.
Đền Trấn Song, hay đền Cửa Võng, thờ Bà Chúa Thượng
Ngàn, là bà Chúa Rừng, một trong các bà Mẫu.
Hương Tích, hay động chùa Hương, là tâm điểm của khu
vực. Một cái động rộngdhênh thang. Động đã được chúa Trịnh
Sâm tặng 4 chữ: ‘Nam Thiên Đệ Nhất Động’, khắc trên cửa
động nám 1770, nay vẫn còn. Trong động, khói hương nghi
ngút, thạch nhũ nhiều hình dạng, có ‘Cây Vàng" để cầu tiền, có