Page 185 - Bửu Ngôn Du Lịch 3 Miền Tập 2 Trung

ĐẢKLẢK(0500) # 1 7 5

Người Ê Đê
Dân số Ê Đê (hay Rha Đê) ỏ Đăk Lăk có khoảng 230.000 người, cùng
một nguồn gốc với người Chăm vùng duyên hải. Cũng như người
Chăm, họ còn nhiều dấu vết mẫu hệ: Chồng về ở nhà vỢ, con cái
lấy họ mẹ, tuy vậy quyền của người đàn ông vẫn rất lớn.
So với các dân tộc ít người khác ở Tây Nguyên, người Ê Đê vào
hàng cởi mở nhất. Bạn có thể vào thăm buôn É Đê khá thoải mái. Và
dân tộc này cũng rất nhanh chóng thích ứng với cái mới, như trổng
lúa nước, trồng cà phê... Các buôn Ê Đê thường vào hàng khá giả.
Vào buôn, đập vào mắt du khách là những căn nhà sàn dài, nằm dàn
hàng ngang như một hạm đội rẽ sóng. Nhiều dân tộc Tây Nguyên
làm nhà dài, nhưng nhà người Ê Đê là to lớn nhất. Chiều dài căn
nhà tùy thuộc số gia đình ỏ trong đó, trước kia có những căn nhà
dài đến hàng trăm mét, với hàng chục gia đình, nhiều thế hệ đồng
huyết tộc chung sống.
Phái nam không còn đóng khố mà y phục như người Kinh. Vào
những dịp đặc biệt, họ diện chiếc áo đen, thân ôm sát người, thêm
một vuông vải đỏ tưđi giữa ngực, và hai cánh tay áo rộng phất phơ,
gọi là kiểu ‘đại bàng dang cánh’. Riêng phái nữ, nhiều cô vẫn còn
mặc váy màu đen dài sát đất, một tấm vải chữ nhật kiểu sà rông
quấn quanh mình, có dệt hoa văn ở gấu quần. Cái gùi vẫn còn được
các cô ưa chuộng, con gái mang gùi mới nết na.
Người Ê Đê có cả một kho tàng văn hóa nhân gian với những bài
trường ca, chuyện cổ tích... Âm nhạc tiết tấu sôi nổi với nhiều loại
nhạc cụ. Trịnh trọng nhất là âm nhạc cồng chiêng, loại âm nhạc suy
tưởng, thần linh. Người Ề Đê chỉ đánh cồng chiêng trong nhà, một
dàn chiêng thường có chín chiếc. Căn nhà dài truyền thống dành
hẳn một loại ghế dài k’pan cho các nghệ sĩ ngồi.