Page 90 - 10 Vạn Câu Hỏi Vi Sao Vũ Trụ

Làm thế nào để biết được độ sáng thực của các sao?
Muốn làm được việc này nhà khoa học đã lợi dụng quang
phổ của các sao. Quang phổ của sao cũng như chữ của
sách, không có chữ thì không thành sách. Các nhà thiên
văn đã phát hiện ra trong quang phô của sao, cường độ
tưong đối giữa hai phổ tuyến có liên quan nhất định với
độ sáng thực của sao. Bởi vậy chỉ cần đo được cường độ
tương đối của hai phô tuyến khác nhau trong quang phổ
của sao sẽ tính toán ra độ sáng thực của sao và từ đó tính
ra khoảng cách từ sao đó tới Trái đất.
Trên không trung có một loại sao đặc biệt, độ sáng của
chúng thay đổi rất đều theo chu kỳ nhất định. Các nhà
thiên văn học gọi chúng là sao đổi ánh (biến tinh) và phát
hiện ra chu kỳ thay đổi độ sáng của chúng có mối liên
quan rất lạ với độ sáng thực của chúng: độ sáng thực của
chúng càng lớn thì chu kỳ thay đổi độ sáng càng dài. Từ
đó các nhà khoa học thông qua quan trắc chu kỳ thay đổi
độ sáng của các biến tinh để tìm ra độ sáng thực của chúng
và cuối cùng là tìm ra khoảng cách giữa chúng tới Trái đất.
Đối với các biến tinh ở ngoài dải Ngân hà cũng vậy, chúng
giống như những tháp đèn đặc biệt đặt trên hòn đảo lẻ loi
trong vũ trụ, độ sáng luôn thay đổi của chúng như phát
tín hiệu cho các rửià thiên văn học biết độ xa của chúng.
Do các sao này rất có ích trong việc đo đạc thiên văn nên
chúng được các nhà thiên văn học gọi là "thước đo trời".
Ngoài các phương pháp đo khoảng cách kể trên, còn có
phương pháp dựa vào độ sáng rất cao của các thiên thể
như sao mới, siêu sao mới, tổ sao dạng cầu để đo khoảng
cách giữa các vì sao và giữa các đám tinh vân ngoài dải
Ngân hà. Do khoa học kỹ thuật không ngừng phát triển,
chắc chắn sau này sẽ còn có phương pháp chính xác hơn
nữa để đo khoảng cách từ Trái đất tới các vì sao xa xôi
hơn nữa trong vũ trụ.