Page 249 - 100 Điều Cần Biết Về Phong Tục Thờ Cúng

Phần nghi lễ được tiến hành ngay tại nương rẫy,
đặc biệt là nơi tập trung nhiều hộ gia đình cùng làm
nương rẫy nhất (Tủng hảy). Họ thường tổ chức tại chòi
canh rẫy của một nhà có diện tích rẫy nhiều nhất, năng
suất cao nhất và đó phải là những gia đình có uy tín,
khéo ăn ở được cả nhóm và cộng đồng tôn trọng kính nể.
Họ cắt lấy những bông lúa chín sớm những nơi tôt nhất
trong đám rẫy của gia đình mình rồi đun lúa làm cho
hạt nếp nứt và chín (tiếng Thái gọi là "khầu hang").
Sau đó lúa được phơi khô trên chạn bếp hoặc phơi nắng
mục đích là họ tạo ra một loại gạo rất thơm và dẻo
hương vị gần giông mùi côm, h ạt gạo có màu xanh và có
mùi thơm rất đặc trưng. Trong dịp này đồng bào thường
chọn một loại lúa dẻo nhất và quý nhất để dành cho cầu
cúng thể hiện tấm lòng với các vị thần linh.

Ngoài những đĩa xôi được đồ từ thứ gạo đã được
luộc chín, phơi khô ra thì mâm cúng của mỗi gia đình
còn mổ thêm 2 - 4 con gà (bắt buộc phải có một con gà
trống). Gà đưỢc luộc lên và đưa đến mỗi đám nương và
nghi lễ cúng bái bắt đầu. RưỢu được rót ra chén, trầu
cau mỗi mâm 9 đôi, cùng vối đó là một bát nước chè
xanh và một bát nước lã.

Phần cầu cúng: Công việc cầu cúng thuộc các thầy
mo cần có một cái đĩa và hai đồng xu để tung đồng xu,
tiếng Thái gọi là thím lé. Năm nào mà các thầy mo tung
đồng xu chỉ một lần là được ngay (một bên trắng và một
m ặt đen) thì coi như năm đó ma nương hài lòng với lễ
lạt của con cháu, đồng bào quan niệm rằng năm đó mùa
màng có nhiều thuận lợi, hy vọng năm ấy sẽ đưỢc mùa

250