Trong lịch sử hàng ngàn năm, dân tộc Việt Nam thường xuyên phải đương đầu chống lại những kẻ thù xâm lược có tiềm lực kinh tế, quân sự lớn mạnh hơn gấp nhiều lần. Do vậy, phương châm tác chiến mang tính đặc trưng của dân tộc ta là lấy ít địch nhiều, lấy nhỏ thắng lớn, giữ vững ý chí quyết tâm từng bước chuyển hóa thế và lực tạo nên sức mạnh to lớn, chờ đợi thời cơ giành thắng lợi quyết định. Tinh thần chiến đấu quả cảm, anh dũng của bao thế hệ người Việt được thử thách trong các cuộc chiến tranh giữ nước (cự Tần, dẹp Hán, phá Tống, bình Nguyên, đuổi Minh, diệt Thanh…) đã kết tinh, hình thành nên truyền thống “quyết chiến, quyết thắng”.

Thực tiễn đã cho thấy, trong đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, ngay từ khi mới thành lập và cho đến cả quá trình phát triển về sau, Quân đội ta với số lượng hạn chế, vũ khí trang bị thô sơ, phương tiện chiến tranh thiếu thốn đã phải trực tiếp chiến đấu chống lại những đội quân xâm lược nhà nghề đông đảo, có vũ khí trang bị, phương tiện chiến tranh hiện đại hàng đầu thế giới.

Kế thừa truyền thống đấu tranh của dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, với chủ trương đường lối độc lập tự chủ, đúng đắn sáng tạo, Quân đội ta luôn giữ vai trò nòng cốt của chiến tranh nhân dân, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, ra sức học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ, mưu trí, sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách đánh thông minh, độc đáo để tiêu diệt sinh lực địch, phá hủy phương tiện chiến tranh, vô hiệu hoá các vũ khí hiện đại, đánh bại từng thủ đoạn tác chiến, chiến dịch, tiến tới đánh bại từng kế hoạch chiến lược của kẻ thù, cùng nhân dân cả nước giành thắng lợi hoàn toàn.